ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG PULY THANG MÁY – NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Puly – trong cấu thành về giá của một chiếc thang máy – là linh kiện có giá trị không cao, nhưng yêu cầu chất lượng và độ ổn định trong quá trình làm việc lại đòi hỏi cao. Lý do đơn giản ngoài việc liên quan đến chuyển động còn là các vấn đề phát sinh rất lớn khi puly lỗi phải sửa chữa hoặc thay thế, điều mà có lẽ anh em nào trong ngành cũng ngại gặp phải

Công nghệ chế tạo puly thang máy không phức tạp nhưng do đặc thù yêu cầu của sản phẩm mà việc kiểm soát chất lượng ổn định trong cả quá trình sản xuất đòi hỏi tính tuân thủ nghiêm ngặt mới có thể cho ra puly chất lượng tốt

Theo kinh nghiệm nhiều năm trong ngành sản xuất cơ khí của Mekamic, có 3 yếu tố quan trọng khi đánh giá chất lượng một chiếc puly thang máy, đó là:

- Chất lượng phôi (đúc gang)

- Độ chính xác gia công

- Vòng bi và lắp ráp vòng bi

           Chúng ta cùng xem xét từng yếu tố đó như sau:

1. Chất lượng phôi (đúc gang)

Mác gang dùng làm puly thang máy thường dùng là FC200 hoặc FC250. Theo tiêu chuẩn JIS G-5501: FC200 có độ cứng 223HB, FC250 là 241HB. Độ cứng cao cho khả năng chịu mài mòn của puly tốt và ngược lại. Theo tạp chí Elevator World thì độ cứng puly từ 190HB đến 300HB. Độ cứng puly cũng ảnh hưởng đến độ bền kéo của dây cáp

Việc xác định mác gang cần có máy chuyên dụng (Như máy phân tích quang phổ), tuy nhiên cũng có thể dùng phương pháp đơn giản hơn để đánh giá là đo độ cứng của gang. Khi đó bạn cũng cần trang bị máy đo độ cứng

Kiểm tra độ cứng phôi gang puly

Ngoài ra cũng có thể đánh giá chất lượng gang đúc thông qua ngoại quan: bề mặt đúc có mịn đều không? có rỗ không? có được phun bi làm sạch và khử ba via không? Các yếu tố này mặc dù mang tính định tính nhưng có thể qua đó đánh giá được công nghệ, trình độ và quy mô đúc. Một sản phẩm tốt thường đi kèm với ngoại quan tốt

Bề mặt phôi gang OK và Not OK

2. Độ chính xác gia công

Độ chính xác tổng thể của một linh kiện, thiết bị phụ thuộc phần lớn vào độ chính xác của từng chi tiết cấu thành, đặc biệt là các kích thước lắp ghép

Sản phẩm puly thang máy cần chú ý đến độ chính xác sau:

- Profile rãnh cáp:

Nhà sản xuất cần đảm bảo gia công sao cho profile rãnh cáp đúng theo tiêu chuẩn (giúp thoát cáp, không bị nghiến cáp trong quá trình xử dụng). Bề mặt rãnh cáp đạt độ nhám yêu cầu, bước cáp đều

Rãnh cáp puly và kiểm tra rãnh cáp puly

Cách kiểm tra profile rãnh cáp đơn giản có thể dùng dưỡng kiểm. Ngoài ra có thể tìm hiểu xem đơn vị sản xuất sử dụng máy tiện cơ hay máy tiện CNC để gia công. Rõ ràng gia công trên máy CNC sẽ đảm bảo độ chính xác và đồng đều tốt hơn trên máy cơ

- Kích thước lỗ và cổ trục ở vị trí lắp vòng bi

Puly thang máy thuộc dạng chịu tải trọng chu kỳ, thông thường sử dụng mối ghép H7/p6. Việc chế tạo đảm bảo dung sai lỗ và trục tại vị trí lắp vòng bi là rất quan trọng, đảm bảo cho mối ghép ổn định, ca bi không bị phá do biến dạng

Mài và kiểm soát kích thước trục

Đối với trục, cấp chính xác 6 thường được thực hiện thông qua phương pháp mài tròn ngoài. Do đó trục được mài và không được mài sẽ cho chất lượng puly khác nhau đáng kể

Tất nhiên, toàn bộ quá trình cần được kiểm soát chặt chẽ thông qua quy trình đo kiểm, giám sát chất lượng của từng nhà sản xuất, đảm bảo các kích thước phải nằm trong vùng dung sai cho phép và chất lượng đồng đều trên mọi sản phẩm 

3. Vòng bi và lắp ráp vòng bi

Vòng bi là một yếu tố rất quan trọng đối với chất lượng sản phẩm puly, nếu không muốn nói là yếu tố quan trọng nhất vì bản thân nhà sản xuất puly không trực tiếp sản xuất vòng bi

Puly thang máy là sản phẩm khá đặc biệt, dùng trục kích thước tương đối lớn nhưng vòng quay lại chậm (Từ 0.4~5m/s), tải trọng động thấp. Chính vì điều này nên puly thang máy hoàn toàn hoạt động tốt với các loại vòng bi không phải cao cấp. Ngoài yếu tố kỹ thuật ra thì yếu tố chi phí cho một bộ puly thang máy trên thị trường cũng quyết định điều này

Tuy nhiên, chính vì vậy nên nhiều nhà cung cấp sử dụng vòng bi giá rẻ, gắn mác các thương hiệu vòng bi nổi tiếng như SKF, NTN, KOYO, NSK. Thực chất các vòng bi này được nhập từ Trung Quốc, ở các nhà máy sản xuất OEM mà nhãn hiệu nào họ cũng có. Điều này chúng ta có thể kiểm tra rất dễ trên các trang thương mại điện tử như alibaba.com hay made-in-china.com, giá chỉ từ 1USD. Trong khi vòng bi chính hãng tương ứng của các thương hiệu nổi tiếng trên có giá hàng chục $

Kho của một nhà sản xuất vòng bi với nhiều thương hiệu khác nhau

Do đó chúng ta cần xác định rõ vòng bi sản phẩm sử dụng có phải là vòng bi CHÍNH HÃNG không? Vòng bi chính hãng là vòng bi có thương hiệu của hãng, hãng độc quyền sản xuất hoặc đặt hàng sản xuất theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt của hãng và được nhập trực tiếp từ hãng. Có đủ các yếu tố này mới đảm bảo độ tin cậy cho người sử dụng

Nguyên kiện vòng bi chính hãng nhập khẩu

Điểm cần chú ý cuối cùng chính là phương án lắp ráp vòng bi, trục và puly để làm nên sản phẩm hoàn thiện

Trục puly thang máy thông thường có đường kính D50 và D60. Với cỡ trục như thế này nếu thao tác lắp thủ công (bằng búa gõ) sẽ khiến ca bi bị biến dạng không đều, dẫn đến bi kêu và dễ phát sinh lỗi trong quá trình vận hành

Sử dụng máy ép thủy lực lắp ráp puly

Phương pháp chuẩn là vòng bi cần được lắp trên các máy ép (thủy lực) với đồ gá định vị chính xác trục, lỗ và vòng bi. Việc sử dụng máy ép không những đảm bảo lực tác động đều trên cả chu vi ca bi mà còn khống chế được hành trình ép

Tổng kết lại về các yếu tố để đánh giá một sản phẩm puly thang máy chất lượng tốt như sau:

Trên đây chỉ là một số điểm sơ bộ để Quý khách hàng có thể nhận biết nhanh về chất lượng sản phẩm. Tối ưu hơn, chúng ta nên đến thăm và đánh giá trực tiếp tại nhà máy của nhà sản xuất, qua đó sẽ có cái nhìn tổng quan và nhận định chính xác về cơ sở vật chất, trang thiết bị và đặc biệt là hệ thống quản lý chất lượng của nhà sản xuất. Từ đó có sự lựa chọn phù hợp với yêu cầu của mình